Ay Hakkında 10 Temel Bilgi

Gibbous Moon
Ay hakkında bilmeniz gereken en temel bilgiler

1. Ay dünya çevresinde 384,000 km uzakta döner (0.025 astronomik birim). Ayın dünya etrafında bir turu tamamlaması 27 gün sürer.
2. "Ayın karanlık yüzü" diye bir şey yoktur. Tüm ay yüzeyi güneş ışığı almaktadır. Ancak çekim güçleri nedeni ile ay bir şekilde dünya ile kilitlenmiştir. Bu nedenle dünyadan sadece bir yüzü görünmektedir. Ama bu diğer yüzün güneş ışığı almadığını göstermez. Ayın dünyadan görülemeyen yüzü ancak uzay araçları ile görülebilmektedir.
3. Ayın yüzeyi çöp dolu. Tabii ki bu astronotların oraya gidip piknik yaptıktan sonra tüm malzemelerini orada unuttukları anlamına gelmiyor. İnsansız uzay uçuşlarının standart prosedürlerine göre ay yüzeyine gönderilen insansız araçlar düşürülerek imha ediliyor. Ay yüzeyinde 70'den fazla uzay aracı enkazı var. Ayrıca ülke bayrakları, golf topları, kameralar, boş paketler ve en kötüsü de insan artıkları bulunduran paketler cabası. Şu anda ay yüzeyinde 180 tondan fazla çöp bulunduğu hesaplanmış.
4. Ay Dünyadan sürekli olarak uzaklaşıyor. İlk oluşumu sırasında Ay ile Dünya arasındaki mesafe sadece 22,500 km. idi. Ay Dünyadan her sene 4 cm uzaklaşıyor. Milyarlarca yılda şimdiki uzaklığına ulaştı. Şu andaki uzaklığı da ilginç. Dünyadan Ay ve Güneş aynı boyutta görülüyor. Güneş, Ayın 400 katı bir çapa sahip ama 400 kere de daha uzak. O yüzden aynı boyuttalar.
5. Ay, sismik olarak tamamen hareketsiz değil. Astronotların kullandığı sismograflar minik de olsa depremler saptadı. Hatta bu depremlerin bazıları Ay yüzeyinde kırıklara bile yol açıyor.
6. Ay yüzeyinde bugüne kadar sadece 12 kişi yürüdü. İlki herkesin bildiği gibi 1969'daki Apollo 11 uçuşunun komutanı Neil Armstrong idi. Son yürüyen ise 1972'deki Apollo 17 uçuşundan Gene Cernan oldu. Bu 12 kişinin tamamı Amerikan astronotlarıydı.
7. Ay, Güneş Sistemindeki en büyük uydu değildir. Güneş sistemimizde 100'den fazla uydu var (çoğu Satürn ve Jupiter'in uydusudur). Ay, büyüklük sıralamasında beşincidir. En büyük uydu, Jüpiter'in uydusu olan Ganymede'dir. Satürn'ün uydusu Titan ise ikinci sıradadır.
8. Ayın yüzeyi kraterler ile doludur. Yüzeyi, milyonlarca yıldır göktaşı yağmuru altındadır. Dünyadaki gibi hava, yağmur ve erozyon aşındırmaları olmadığı için tüm bu izler görünür haldedir.
9. "Ay" dediğimiz zaman sadece Dünyanın uydusu aklımıza geliyor. Örneğin, "Satürn'ün Ayları" dendiğinde kulağa biraz garip gelebilir. Bunun sebebi insanlık tarihinin çok büyük bir bölümünde bildiğimiz tek uydunun Ay olması. Diğer gezegenlerin de ayları olduğunu Galileo 1610 yılında keşfetti. Teleskobu ile Jüpiter'in 4 büyük uydusunu keşfetmişti; Europa, Ganymede, Io ve Callisto.
10. Ay, (çok büyük ihtimalle) dev bir çarpışma sonucu oluştu. Şu anda Ayın nasıl oluştuğundan yüzde yüz emin değiliz ama, en akla yatkın teori olarak bu büyük çarpışma teorisi öne çıkıyor. Teoriye göre 4.5 milyar yıl önce, Güneş Sisteminin ilk dönemlerinde yaklaşık olarak Mars büyüklüğünde bir cisim gezegenimiz ile çarpıştı. Bu çarpışma, Dünyanın yörüngesine çok miktarda madde saçtı. Zaman içinde bu döküntüler çekim kuvveti etkisiyle birleşerek bir küre, yani Ayı oluşturdu.
Kaynak (Original Article) : 10 Quick Facts About the Moon
Ay Hakkında 10 Temel Bilgi Ay Hakkında 10 Temel Bilgi Reviewed by Fırat Tarman on Ekim 01, 2014 Rating: 5

Hiç yorum yok:

Blogger tarafından desteklenmektedir.