Kaç Watt? Ses Kuvvetlendiriciler ve Hoparlörler Üzerine

Evinize bir ses sistemi ya da sinema sistemi alırken bir "uzmana" danıştığınızda 100 Watt, 200 Watt, 500 Watt gibi abartılı rakamlar duymanız şaşırtıcı değildir. Peki bu abartılı rakamlar ne kadar doğru?
Aslında öncelikle kavramları doğru tanımlamak lazım. Bazı ses sistemlerinde 1000W, 2000W gibi inanılması zor çıkış güçleri görebilirsiniz. Bu abartılı güçleri dev puntolarla yazdıktan sonra minicik bir "PMPO"yu zar zor seçebileceğiniz bir yere eklerler. PMPO (Peak Music Power Output), sistemin anlık olarak verebileceği gücü gösterir ama, onun da bir standardı yoktur. 1000W'lık gücü saniyenin hangi kesirinde verebildiği, bu gücü verirken sesteki bozulmanın (distorsiyon) %10'a kadar çıktığı gibi gereksiz(!) ayrıntıları hiçbir yerde bulamazsınız.

Ses sistemlerinde gerçek performansı gösteren değer, sürekli ortalama değer şeklinde çevrilebilecek "Continuous Average Power" değeridir. Bu değer, alternatif akımın gerçek gücünü gösteren RMS (Root Mean Square) değerinden elde edilir ama RMS olarak verilen değerlerin de bir anlamı yoktur. RMS güç, RMS Watts vb. gibi güç tanımlamaları yanıltıcıdır, çünkü bunlar da sürekli ortalama değerden yaklaşık %22 yüksektir (sinüs dalgası için).

Tüm bu pazarlama numaralarını açıkladıktan sonra, aşağıda belirttiğim değerlerin sürekli ortalama değer (Continuous Average Power) olduğunu ve yükseltici gücünü kastettiğimi belirterek, asıl konuya geçebilirim.

Öncelikle aşağıdaki tabloya göz atmanızı öneriyorum;
Tablonun gösterdigi gibi, yumuşak bir müzik 60 dB'lik bir seviyede çalar ve bir
stereo kuvvetlendiricinin bunu sağlamasi için sadece 2 x 0.003 W vermesi yeter. Normal seviyedeki müzik sadece 2 x 0.3 Watt'a gerek duyar. Sesli müzik için 2 x 3 Watt yeterlidir. Bir senfoni orkestrasi bile 95 dB'den daha fazla ses üretmez ki, bu ses basıncı bir oturma odasında 10 Watt'lik bir kuvvetlendiriciyle tekrar üretilebilir.

zaman niye kuvvetlendiricimiz 10 Watt'tan fazla olsun? Fazla güç, müzikteki ani çıkışları (transient) üretmek için gereklidir. Bu ani çıkışlar, normal müziğin üzerine yaklaşık 10 dB'lik tepeler oluştururlar. Yani 90 dB'lik bir seste müzik dinlemek istiyorsanız bu tepe noktaları yaklaşık 100 dB'de olacak ve size 2 x 30 Watt'lık bir kuvvetlendirici gerekecektir (bakınız tablo).

2 x 30 Watt her zaman yeterli midir? Bunun cevabını vermek için 3 önemli faktör vardır;

* İstenen ses basıncı
* Oda boyutları
* Hoparlör çıkış verimi

Ses basıncı ile başlayalım. Tabloda görüldüğü gibi ses basıncı ile kuvvetlendirici gücü arasında logaritmik bir bağlantı var. Ses seviyesinde sadece 3 dB'lik bir artış sağlayabilmek için (ki bu kulakla zar zor fark edilir), kuvvetlendirici gücü 2 katına çıkarılmalıdır. 5 dB'lik daha duyulabilir bir artış için güç 3 katına çıkmalıdır. 100 dB yerine 105 dB'lik bir ses basıncı için kuvvetlendirici gücü 2 x 30 Watt'tan 2 x 100 Watt'a çıkar. 1-2 dB'lik değişiklik hemen hemen hiç farkedilmez. Bu yüzden örneğin 2 x 30 Watt bir kuvvetlendirici ile 2 x 40 Watt'lık arasında hemen hemen hiç fark yoktur. Burada hoparlörlerinizin sınırları da önemli. Birçok iyi hoparlör, sesi bozmadan 100 dB'in üzerine çıkamaz.

Oda boyutları da güç gereksinimini etkiler. Kesin değerler hesaplamak zordur, çünkü odanın akustiği ve içindeki eşyalar da önemlidir. Tabii ki mantıksal olarak, büyük odalar daha fazla güç gerektirir.

Son olarak da hoparlörler. Aslında en önemli nokta budur. Yukarıda verdiğim tablo, 86-87 dB çıkışlı ortalama bir hoparlör çifti ve yankısız bir oda kullanarak hesaplanmıştır. Burada görülebileceği gibi, 90 dB'lik bir ses basıncı için 3 Watt yeterli olmaktadır. Daha verimli, örneğin 90 dB çıkışlı bir hoparlörünüz varsa, gereken güç yarıya iner. Örneğin 100 dB elde etmek için 2 x 30 Watt yerine 2 x 15 Watt yeterli olur. Yine daha verimli (90 dB) hoparlörler ile 2 x 60 Watt güç ile 106 dB seviyesi elde edilebilir. Hoparlörünüzün çıkışı 93 dB ise, 100 dB ses basıncı için 2 x 7.5 Watt yeterlidir. Daha da verimli (ve pahalı) hoparlörler bulunabilir. Bu durumda 2 x 5 Watt bile 100 dB için yeter.

Özetle, kuvvetlendirici gücü oldukça görecelidir. Hoparlör verimine bağlı olarak, çok az bir kuvvetlendirici gücü ile insanları sağır bile edebilirsiniz. Diğer taraftan, verimsiz, sadece 81-82 dB çıkışlı bir hoparlör ile 2 x 60 Watt bile fazla ses çıkarmayabilir.

Kaç Watt? Ses Kuvvetlendiriciler ve Hoparlörler Üzerine Kaç Watt? Ses Kuvvetlendiriciler ve Hoparlörler Üzerine Reviewed by Fırat Tarman on Ağustos 23, 2014 Rating: 5

23 yorum:

  1. çok iyi bi açıklama olmuş teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler, umarım faydalı olur

      Sil
    2. bilgi için çok teşekkür ederim.

      Sil
    3. araç ön kapı hoporlerleri kaç watt olmalı bi yardımcı olursanız sevinirim


      teşekkürler şimdiden

      Sil
    4. Tam bir üstatmışsın emeğine sağlık

      Sil
  2. ellerine saglık faydalı olmuş

    YanıtlaSil
  3. Merhaba arkadaslar elimde pioneer vsx c100s anfi var 8 0hm 40watt ben buna 8ohm 200 watt baglasam sorun olur mu

    YanıtlaSil
  4. Elimde yaklaşık 15 yıllık iki tane kolon,var sony marka. Bunların içini söküp baktığımda her birinin içinde iki tane hoparlör çıktı. Büyük olanda 6 ohm diğerinde de hiç bir şey yazıyordu. Ben bunlara kaçlık amfi başlamalıyım?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 6 Ohm hoparlörün empedansı. Aynı hoparlörün üzerinde (ya da kabinin dışında) gücünün de yazması lazım (10W gibi). Bu güce göre amplifikatör bağlayabilirsiniz. Çıkışlar genelde 4 Ohm olduğu için 6 Ohm'luk hoparlör ile amplifikatörün tam gücünü alamasanız da, tatminkar bir ses verecektir. Ayrıca ikinci hoparlör paralel bağlanarak toplam empedans 4 Ohm'a yaklaşmış da olabilir. Özetle, büyük hoparlörün gücünü geçmeyecek bir amplifikatör uygun olacaktır.

      Sil
    2. 15watt buffer nereden bulabilirim

      Sil
  5. 15watt buffer nerden bulabilirim

    YanıtlaSil
  6. Spekar larda en fazla ses kaç Db dir teşekkürler

    YanıtlaSil
  7. Teknik Özellikler
    Dijital Radyo
    1200 W Çıkış Gücü
    USB Girişinden MP3 Oynatımı
    Şık ve Zarif Tasarım
    10 " Süper-Woofer
    Yüksek Kaliteli Akustik Ses İçin Geliştirilmiş Hava Portu
    2 x Ön Uydu, 2 x Arka Uydu ve 1 x Merkez Hoparlör
    VFD Floresan Ekran
    Ana Ses & Her Ses Kanalı İçin Ayrı Ses Kontrolü
    Karaoke Fonksiyonu
    Tam Fonksiyonlu Uzaktan Kumanda
    Hoparlör Boyutları: 4"x8 + 3"x2+1.5"x5


    Forland 5+1 Dijital Ekran Radyolu Usb Sd Girişli dvs-1000

    Yukarıda belirtilen ses ortalama nasıl bir ses çıkarır yüksek mi orta mı düşük mü

    YanıtlaSil
  8. Bende sahnede kullandığım 400-800 wat gücünde kabin hoparlör var.Tweteri patlamış tiz sesleri alamıyoruz. Nasıl bir tweter bağlamamız grekiyor kaç watlık olması gerek direnç filan gerekiyor mu? Bilgi veren olursa sevinirim.

    YanıtlaSil
  9. Kardesim ben mikado mdx 15 2+1 serisini aldım ve 5 volt yazıyor şarj adaptörü taktım 5 volt 2.0 ben 15 volt adaptör taksan bir sıkıntı olur mu acaba

    YanıtlaSil
  10. pahalı lambalı hi-end amfiler baktığınızda 30watt 50watt yazar burun kıvırırsınız bu ne ya diye ya da a/b class amfiler çok az güç üretir gibi gelir. oysa onları hi-end bir hoparlörle birleştirdiğinizde hem çok güçlü ses hem de mükemmel ses elde edersiniz. burada bu olay anlatılmış

    YanıtlaSil
  11. 75rms amfiye 75rms 2 yollu hoparlör takılıdır.
    bu 2 yollu hoparlör üzerindeki tweeter girişinde 1R taş direnç var ve bu -3db demek.
    ben bu -3db yi -6db ya da -12 db yapmam için taş direnci kaça çıkarmam lazım.?

    YanıtlaSil
  12. elimde ikitane 4 ohmluk höparlör var .ama kaç watt olduğunu bilmiyorum nasıl öğrenebilirim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Boyuttan yaklaşık bir fikir edinebilirsiniz ama üzerinde yazmıyorsa kesin bir şey söylemek zor.

      Sil
  13. 3+1 ses sistemi yapmak istiyorum ve iyi bir ses lmak istiyorum kac watt yükseltici gerekir

    YanıtlaSil
  14. 8w çıkış gücü olan bir hoparlör kaç desibel ve 60 metrelik bı bahçeye yeter mi

    YanıtlaSil

Blogger tarafından desteklenmektedir.