BİLGİSAYARLARIN TARİHİ - BÖLÜM 2 – ENIAC’tan mikroişlemciye


Bilgisayar tarihi ile ilgili ilk yazımda, tarihte bir dönüm noktası oluşturan ENIAC'a kadar tüm gelişmeleri yazmıştım. Yazıların ikincisinde, ilk bilgisayar ENIAC'tan, bilgisayar tarihindeki diğer dönüm noktası olan mikroişlemcinin bulunmasına kadar, yani 1943 ve 1971 seneleri arasında geçen 28 senelik zaman dilimini inceleyeceğiz.

1943 31 Mayıs 1943’te ENIAC’ın üretimi başlatıldı. 1945 ilkbaharında çalışır hale geldi.

Colossus
1943 Aralık ayında İngiltere’de tamamen tüplerden oluşan yapısı ile Colossus çalışmaya başladı. Bu bilgisayar, tümüyle elektronik ilk hesaplama makinası olarak tarihe geçti...

Mark I
1944 Harward Üniversitesinde üretilen Harward Mark I, 7 Ağustos 1944’te faaliyete geçti. Bu bilgisayar IBM ASCC olarak da bilinir. (ASCC : Automatic Sequence Controlled Calculator = Otomatik Ardışık Kontrollü Hesaplayıcı)

1945 Bu yılın ilkbahar aylarında ENIAC tamamlanmış ve çalışmaya başlamıştı.

1945 John von Neumann hafızada saklanabilen program fikrini ilk kez öne sürdü.

1945 Konrad Zuse bu kez de Z4’ü üretti. Savaş sonrası Almanya’da bilimsel çalışma yapan bilgisayarların öncüsü bu cihazdır.

1945 Grace Murray Hopper, Mark II’nin prototipi üzerinde çalışırken ilk bilgisayar hatasını (bug) keşfetti. Bu bug (böcek) bir röle hatasından kaynaklanıyordu. Bilgisayar programlama hatalarına bug(=böcek) denilmesi bu eski tip bilgisayarlardan kalma bir terimdir. Rölelerin kontaklarına ya da başka hassas bölgelere giren böcekler bilgisayarlarda sorunlar çıkarırdı. Debug (yaklaşık çeviri = böcekten arındırma) lafı da buraya dayanır. Böceği bulunca hata bulunmuş oluyordu.

ENIAC
1946 Pensilvanya Üniversitesi, Şubat ayında ENIAC’ı görücüye çıkardı.

1946 IEEE, "Büyük Ölçekli Hesaplayıcı Cihazlar" komitesini kurdu. Bu komite, daha sonra IEEE Computer Society olacaktır.

1946 Alan Turing, ACE (Automatic Computing Engine = Otomatik Hesaplama Makinası) adını verdiği tasarımını yayınladı. Makina, bilgiye rastgele erişim özelliği sunuyordu (RAM, rastgele erişimli belleğin ilk tasarımı).

1947 Temmuz ayında Harward Mark II çalışır hale getirildi.

1947 Bell Laboratuarlarında çalışan John Bardeen, Walter Brattain ve William Shockley, Aralık ayında ilk transistörü yaptıklarını açıkladılar.

Magnetic Drum Memory

1948 “Magnetic Drum Memory”, bilgisayarlar için bir veri saklama yöntemi olarak piyasaya çıkarıldı.

1948 Haziran ayında, bellekte depolanan programı çalıştırabilen dünyanın ilk bilgisayarı Manchester Mark I devreye alındı. Bu bilgisayar da vakum tüpler ile çalışıyordu.

1949 Dünyada yapılan ilk gerçek zamanlı (real time) bilgisayar olan Whirlwind çalışmaya başladı. MIT'de Jay Forrester liderliğinde inşa edilen bu bilgisayarda 5,000 tüp bulunuyordu.

1949 Cambridge Üniversitesinde Maurice Wilkes tarafından yapılan ve bellekteki programı çalıştırabilen EDSAC (Electronic Delayed Storage Automatic Computer = Elektronik Gecikmeli Bellekli Otomatik Bilgisayar), Mayıs ayında çalışmaya başladı.

1949 John Mauchly tarafından geliştirilen "Short Order Code" ilk yüksek seviyeli programlama dili olarak tarihe geçti.

1950 National Physical Laboratory'de (İngiltere) üretilen ACE'nin ilk prototipi Mayıs ayında çalıştırıldı.

1951 Mart ayında ilk Univac I tamamlanarak seçim sonuçları için ABD Nüfus Sayımı Bürosu'na teslim edildi.

1951 William Shockley, jonksiyon transistörü keşfetti.

1951 Maurice Wilkes mikroprogramlama kavramını geliştirdi. Böylece bir bilgisayarın kontrol ünitesinin tasarımında yeni bir çığır açılmış oldu.

1951-1952 Grace Murray Hopper A-0 adı ile dünyanın ilk derleyicisini (compiler) geliştirdi.

1952 EDVAC ilk programını çalıştırdı.

1952 Illinois Üniversitesi Illiac I'i, Amerikan Ordusu ise Ordvac'ı geliştirdi. İki bilgisayar da von Neumann mimarisine sahipti.

1952 John von Neumann'ın IAS adlı bilgisayarı tamamlandı.

1958 Digital Equipment Corporation (DEC) kuruldu.

1958 Texas Instruments çalışanı Jack Kilby, ilk entegre devre prototipini geliştirdi. Aynı anda Fairchild çalışanı Robert Noyce de tamamen bağımsız olarak entegre devre geliştirme üzerinde çalışıyordu.

1958 Bell tarafından telefon hattı üzerinden veri iletebilen ilk ürün piyasaya sürüldü.

1959 COBOL (Common Business Oriented Language = İş Amaçlı Ortak Dil) programlama dili piyasaya sürüldü.

1959 LISP (List Processing = Liste İşleme) programlama dili John McCarthy tarafından geliştirildi. Lisp'in ana kullanım alanı, yapay zeka uygulamaları olarak öngörülmüştü.


1959 Japonya'da NEC tarafından üretilen ilk ticari bilgisayar NEAC 2201, Paris'te bir fuarda ilk kez sergilendi.

1959 Xerox, ilk ticari fotokopi makinasını piyasaya sürdü.

1959 Texas Instruments'tan Jack Kilby, ilk flip-flop entegresini tasarlamayı başardı.

1959 30 Haziran tarihinde Robert Noyce ve Gordon Moore, Fairchild adına Entegre Devre (IC) için patent başvurusu yaptılar.

1959 İlk uluslararası bilgisayar konferansı, UNESCO sponsorluğunda gerçekleştirildi.

1959 General Electric, ERMA'yı geliştirdi. Manyetik mürekkep tanıma teknolojisi kullanan bu cihaz, bankalarda çeklerin işlenmesinde kullanılıyordu.

1960 Remington Rand tarafından üretilen LARC (Livermore Advanced Research Computer = Livermore Gelişmiş Araştırma Bilgisayarı) bilimsel çalışmalar için kullanılmaya başladı. Bu bilgisayarda 60,000 transistör bulunuyordu.

1960 Kasım ayında DEC, klavyesi ve monitörü ile birlikte satılan ilk ticari bilgisayar olan PDP-1'i piyasaya sürdü.

1961 Unimation şirketi, Georg C. Devol tarafından patenti alınan ilk endüstriyel robotu piyasaya sürdü. Robotun ilk uygulaması, TV tüpü üretiminin otomasyonuydu.

1961 IBM'in 7030 modeli hizmete girdi. 7030, önceki model olan 704'e göre 30 kat daha hızlı çalışıyordu.

1961 MIT'den Fernando Corbato birden çok kullanıcının aynı bilgisayarı ortaklaşa kullanabilmeleri için bir yöntem geliştirdi.

1962 Üniversitede ilk Bilgisayar Bilimleri kürsüleri Stanford ve Purdue üniversitelerinde kuruldu.

1962 MIT'de master öğrencisi olan Steve Russell tarihteki ilk video oyununu yazdı. Oyun bir anda Amerika'daki tüm bilgisayar merkezlerinde oynanmaya başladı.

1962 10 Temmuz'da iletişim uydusu Telstar fırlatıldı. Telstar sayesinde okyanus ötesi ilk televizyon yayını iletildi.

1962 Zamanının en güçlü bilgisayarı olan Atlas, 7 Aralıkta İngiltere'de devreye alındı. Sanal bellek ve sıralı operasyon gibi özellikleri bulunmaktaydı.

1963 Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI), 7 bitlik ASCII kodunu kabul etti ve kullanıma açtı.

1963 Amerikan askeri savunma sistemi SAGE tamamlandı. Projenin tamamı 8 milyar dolara malolmuştu. Bu projede kullanılan pek çok teknolojik yenilik, bilgisayar endüstrisine de çok fayda sağlamıştır.

1964 IBM, System/360'ı piyasaya sürdü.

1964 BASIC (Beginner's All-Purpose Symbolic Instruction Code = Yeni başlayanlar için her işe yarayan simgesel öğretim kodu) programlama dili ortaya çıktı.


CDC 6600

1964 Seymour Cray tarafından tasarlanan CDC 6600 piyasaya sürüldü. 9 megaflop işlem hızı ile, bu bilgisayarın ilk ticari süper bilgisayar olduğu söylenir.


İlk Fare
1964 Douglas Engelbart fareyi icat etti. Tabii o zamanki fare şimdikine pek benzemiyordu :)

1965 DEC, ilk mini bilgisayar olan PDP-8'i piyasaya çıkardı. PDP-8'in devrelerinde de tamamen transistörler bulunmaktaydı.

1967 Fairchild, 8-bitlik ALU işlemcisi 3800'ü piyasaya sürdü.


TI-2500 Datamath v0
 1967 Texas Instruments, ilk dört işlem el hesap makinasını icat etti. Bu icatı gerçekleştirenler; Jerry D. Merryman, James Van Tassel ve Jack Kilby idi. Datamath 1972'de piyasaya sürülmüştü.
Burroughs B3500 Bilgisayar Sistemi


1968 Entegre Devre (IC) kullanan ilk bilgisayarlar; B2500 ve B3500, Burroughs tarafından piyasaya sürüldü.

1968  Seymour Cray tarafından tasarlanan CDC 7600 piyasaya sürüldü. İşlem gücü 40 megaflop'a çıkarılmıştı. (Karşılaştırmanız için, iPhone 6'nın işlemcisi A8 115.2 Gigaflop gücünde, yani 115,200 megaflop!!!)


1968 Robert Noyce, Andy Grove ve Gordon Moore, 18 Temmuz tarihinde Intel'i kurdular.

1969 Bilgisayarlar ve çevre birimleri arasında iletişimi sağlayan protokollerden biri olan RS232C, bir standart olarak kabul edildi.

1970 Dennis Ritchie ve Kenneth Thompson, UNIX işletim sistemini geliştirdiler.

1970 RCA, MOS teknolojisini icat etti (Metal Oxide Semiconductor). Bu yenilik, o zamanlar için daha ucuz ve daha küçük entegre devrelerin yapılmasına olanak sağlıyordu.

1970 Floppy Disk (Disket) ve Nokta Vuruşlu Yazıcılar piyasaya çıktı.

İkinci bölüme burada nokta koyuyorum. Bir sonraki yenilik, bilgisayar dünyasında yeni bir çağa kapı açan mikroişlemcilerin bulunmasıydı. İlk mikroişlemci ve sonrasındaki yenilikleri üçüncü bölümde okuyabilirsiniz

BİLGİSAYARLARIN TARİHİ - BÖLÜM 2 – ENIAC’tan mikroişlemciye BİLGİSAYARLARIN TARİHİ - BÖLÜM 2 – ENIAC’tan mikroişlemciye Reviewed by Fırat Tarman on Kasım 07, 2014 Rating: 5

6 yorum:

  1. hocam şöyle bir siteye göz attım 1 tane bile orjinal yazıya denk gelmedim, söylermisin neden bu siteyi takibe alayım ?
    umarım faydası olur.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eleştiriye her zaman açığım. Ne tür "orjinal" yazılar istediğinizi daha bir açabilirseniz, ben de gözden geçireyim.

      Siteyi takip konusunda bir şey söyleyemiyorum. Ben de "orjinal" bulduğum siteleri takip ederim. Siz bu site hakkında öyle düşünmediğinize göre, geri kalan milyarlarca web sayfasına bir göz atın derim :)

      Sil
  2. Ben siteyi ve içerik kalitesini beğendim.
    Benim tek eleştirim çok fazla witget var bence ne kadar sade okadar güzel olur.
    Blogculuğun temeli uzun vadeli sürekliliktir, umarın sizin blogunuzun ömrü uzun olur.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim. Eleştirinizi de dikkate alacağım.

      Sil
    2. Kod veya tasarım konusunda ihtiyacınız olursa çekinmeyin.

      Sil
    3. Sağolun. Ben de benim tasarımdan sıkıldım bu aralar, daha sade bir tasarıma geçeceğim. Arayışlarım sürüyor :)

      Sil

Blogger tarafından desteklenmektedir.