Dokunmatik Ekranlar Nereye Dokunduğumuzu Nasıl Biliyor?



Fiyatlarının son on yılda giderek düşmesiyle dokunmatik ekranlar gitgide sıradanlaştılar. Tabletlerde, ATM’lerde, akıllı telefonlarda ve navigasyon cihazlarında dokunmatik ekranlar kullanılıyor. Birinin dokunduğunu algılayabilmek için dokunmatik ekranlarda kullanılan üç temel sistemvardır:
Dirençli
Kapasitif
Yüzeysel akustik dalgası

Dirençli sistem bir iletkenle kaplanmış olan cam bir panelden ve dirençli metalik bir katmandan oluşur. Bu iki katman ara parçalarla ayrı tutulur ve çizilmeye dayanıklı katman bütün kurulumun en üstünde durur. Ekran işlevsel durumdayken iki tabaka arasından elektrik akımı geçer. Kullanıcı ekrana dokunduğu zaman bu iki katman tam da bu dokunulan noktada birbirine temas eder. Elektrik alandaki değişim kaydedilir ve bu kontak noktasının koordinatları bilgisayar tarafından hesaplanır. Koordinatlar bilindiği zaman özel bir sürücü bu dokunuşu, fare sürücüsünün farenin hareketlerini tıklama ya da sürüklemeye dönüştürmesi gibi, işletim sisteminin anlayacağı bir hale getirir.

Kapasitif sistemde elektrik yükünü depolayan tabaka ekranın cam panelinde yer alır. Kullanıcı parmağıyla ekrana dokunduğu zaman elektrik yükünün bir kısmı kullanıcıya aktarılır, böylece kapasitif tabakadaki yük oranı azalır. Bu azalma ekranın her bir köşesinde konumlanmış olan devreler tarafından ölçülür. Bilgisayar köşelerin birbirlerine göre yük farklarına göre, ekranda tam olarak nereye dokunulduğunu saptar ve bu bilgiyi dokunmatik ekran sürücüsü yazılımına iletir. Kapasitif sistemin dirençli sisteme göre bir avantajı kapasitif sistemde ışık neredeyse %90 oranında iletilirken bu oran dirençli sistemde %70 civarındadır. Bu yüzden kapasitif sistemde dirençli sisteme göre daha net görüntü kalitesine sahiptir.

Yüzeysel akustik dalga sisteminin ekranında bir alıcı bir de verici olmak üzere iki adet dönüştürücü, ekrandaki cam plakanın X ve Y eksenleri boyunca konumlanmıştır. Ayrıca cam plakanın üstünde bir dönüştürücüden diğerine aktaran elektrik sinyalini yansıtan reflektörler de vardır. Alıcı olan dönüştürücü, dalganın herhangi bir dokunuşla bölünüp bölünmediğini her an tespit edebilir ve buna göre yerini saptayabilir. Dalga sisteminde ekranda metalik katmanın olmayışı %100 ışık verimi ve mükemmel netlikte görüntü oluşmasına olanak sağlar. Bu da yüzeysel akustik dalga sisteminin ayrıntılı grafikleri gösterebilmek için en iyi sistem olmasını sağlar.

Bu sistemlerin birbirinden ayrıldığı bir diğer konu ise hangi uyaranların dokunma olarak algılanacağı üzerinedir. Dirençli sistem iki tabaka birbirine temas ettiği sürece bunu dokunma olarak algılar; parmakla ya da kauçuk bir topla dokunmanız hiç fark etmez. Diğer yandan kapasitif sistem dokunma olarak algılaması için iletken bir girdi gerektirir, bu genellikle parmağımızdır. Yüzeysel akustik dalga sistemi kalem ucu gibi sert ya da küçük objeler dışında bir çok nesne ile dokunmamıza olanak sağlayarak daha çok dirençli sistem gibi çalışır.

Fiyat olarak değerlendirdiğimizde, dirençli sistem aralarından en ucuzu ve görüntü kalitesi en düşük olandır ve katmanları sert objeler yüzünden zarar görebilir. Cep telefonlarının daha eski modelleri dirençli sistem kullanır. Yüzeysel akustik dalga sistemi de genellikle en pahalı olandır.


KAYNAK
BilimFili.com – “Dokunmatik Ekranlar Nereye Dokunduğumuzu Nasıl Biliyor?”,
<https://bilimfili.com/dokunmatik-ekranlar-nereye-dokundugumuzu-nasil-biliyor/>
Dokunmatik Ekranlar Nereye Dokunduğumuzu Nasıl Biliyor? Dokunmatik Ekranlar Nereye Dokunduğumuzu Nasıl Biliyor? Reviewed by Fırat Tarman on Mayıs 15, 2019 Rating: 5

Hiç yorum yok:

Blogger tarafından desteklenmektedir.