Hala Doğru Olduğuna İnandığımız 10 Yanlış Bilgi ve Bilimsel Gerçek Cevapları

Kendinize karşı dürüst olun. Bunlardan kaçının doğru olduğuna inanıyordunuz?
Bazı bilimsel gerçekleri eğip bükerek kendi doğru sandığı şeylere inanmak insanoğlunun herhalde hamurunda var. Bilimsel açıklamalara rağmen, hala aşağıdaki "gerçeklerin" alıcı buluyor olması çok ilginç.






1. Japon balıklarının hafızası sadece 3 saniyedir
Common goldfish
Basit bir kaç deney ile bunun doğru olmadığı kanıtlanmıştır ama nedense "balık hafızası" şeklinde deyimlere bile konu olmuş bir inanış. Üzerlerinde Pavlov şartlanmasına benzer deneyler yapılan balıkların, birkaç denemeden sonra yiyecek ile uyarıyı birbiri ile eşleştirebildiği görülmüştür. Deneylerin sonuçlarına göre balıkların hafızası 3 saniye değil, en azından birkaç gündür.

2. Everest dünyanın en büyük dağıdır
Mauna Kea from the ocean
Deniz seviyesinden yüksekliğine bakılırsa, Everest dünyanın en "yüksek" dağıdır. Ama başka bir açıdan bakılırsa en "uzun" ya da büyük dağı değildir. Bir dağın yüksekliği aslında tabanından zirvesine kadar olan uzaklıktır. Bu açıdan bakıldığında Hawaii'deki Mauna Kea dağının yüksekliği 10,200 metreyi bulmaktadır (Everest 8,848). Ancak Mauna Kea'nın üçte ikisi su altındadır. Bu nedenle, en büyük dağ olmasına rağmen, en yükseği değildir.
3. Aynı noktaya iki kere yıldırım düşmez
Yıllar içinde bu söz daha çok mecazi anlamda kullanılmaya başladıysa da, hala bu düşüncenin gerçek olduğunu sananlar olabilir. Tabii ki böyle bir şeyin doğru olması için bir sebep yok. Dünyaya her saniye 50-100 arası yıldırım düşüyor, yani yılda 1.5 milyar kere! Aynı yere iki kere yıldırım düşmemesi ihtimali de o yüzden çok düşük. Zaten her yıl yüzlerce isabet alan yüksek binaların varlığı da bu savı hemen çürütüyor.
4. Ortaçağda insanlar dünyanın düz olduğuna inanıyordu
Orlando-Ferguson-flat-earth-map edit
Aslında dünyamızın yuvarlak olduğu, Eski Yunanlılardan beri biliniyor (belki de daha bile eski). Elbette orta çağda dünyanın düz olduğuna inananlar daha çoktu, orası ayrı. Ona bakarsanız günümüzde dahi dünyanın düz olduğuna inananlar var.
5. Köpekbalıkları kansere yakalanmaz
Great White Shark Cage Diving by hermanusbackpackers, on Flickr

Her sene yüzbinlerce köpekbalığı, tadı pek de birşeye benzemeyen "Köpekbalığı Yüzgeçi Çorbası" için öldürülüyor. Bu yetmezmiş gibi, kanseri tedavi ettiği iddia edilen köpekbalığı kıkırdağı elde etmek için de avlanıyorlar. Köpekbalığı kıkırdağının kanseri tedavi ettiğine dair hiçbir bilimsel veri yok. Ama kapsül ve diğer şekilleri, kanseri tedavi ettiği iddiası ile bol bol satılıyor. İnsanlar bazen inanmak istediklerine inanmayı tercih ediyorlar. Oysa köpekbalıklarının da tümör geliştirdiği ve kanser olabileceği gösterildi.

6. Vücut ısısı en fazla baş bölgesinden kaybedilir
People enjoying snowshoeing in winter
Bu iddia için pek çok kanıt öne sürülmeye çalışılmıştır (örneğin başın vücudun diğer kısımlarından daha az yağ içermesi gibi). Ancak, eşit koşullar altında başınızdan kaybettiğiniz ısı ile vücudunuzun aynı yüzey alanına sahip başka bir kısmından kaybettiğiniz ısı aynıdır. Eşit koşullar denmesinin sebebi şu; örneğin kayak yaparken, çıplak kayak yapmak gibi bir fantaziniz yoksa baş ile vücudun diğer kısımları eşit koşullarda değildir. Yüzünüz en fazla açıkta kalan bölge olduğu için elbette daha fazla ısı kaybetmektedir.
7. Vücudun bazı kısımlarında kan mavidir
Ics-codablock-blood-bag sample
El ve ayaktaki damarlarınıza bakarsanız, bir kısmının mavi olduğunu görürsünüz. Buna açıklama olarak da, oksijeni azalan kanın mavileştiği, hatta o halde vücuttan çıkarsa havadaki oksijenle temas edince hemen tekrar kırmızı olduğu iddia edilir. Oysa gerçekte kanda kana rengini veren hemoglobin her zaman bulunur, oksijensiz kalsa dahi. Damarların mavi görülmesinin sebebi, ışığın damardan yansıma şeklidir.
8. Çin Seddi uzaydan bile görülebiliyor
Great wall of china-mutianyu 3
Bu iddiayı daha da ileri götürüp, Çin Seddi'nin uzaydan görülebilen tek insan yapımı nesne olduğunu söyleyenler de var. Bu da yanlış. "Uzay" ile ne kastettiğinize bağlı. Alçak bir yörüngedeyseniz, Çin Seddi zar zor seçilebiliyor. Ama öyle bir yükseklikten insan yapımı binlerce başka nesne de görülebilir. Biraz daha uzaklaştığınızda, örneğin aydan baktığınızda, duvarı bırakın, kıtaları bile zor seçebilirsiniz.
9. Bukalemunlar ortama göre renk değiştirebilir
Kinyongia xenorhina, male
Bukalemunlar çok ilginçtir, bu doğru. Ancak arkaplanın rengini alıp kendilerini gizleyebildikleri doğru değil. Bukalemunun renk değiştirmesi için türüne bağlı olarak pekçok sebep olabilir. O andaki hisleri veya istekleri en büyük rolü oynar. Dişi bir bukalemunun peşinde iken erkek bukalemun renk değiştirebilir. Kızgınsa ve bir kavgaya hazırlanıyorsa yine renk değiştirir. Dış hava sıcaklığı da renk değişimlerine yol açar. Ancak hiçbir zaman arkaplanın rengini taklit etmezler.
10. Plüto bir gezegendir
Size planets comparison
Geçtiğimiz yıllarda Plüto'nun gezegen olarak tanımlanmasından vazgeçildi. Okul hayatını bu değişiklikten önce yaşayan herkes, güneş sisteminde 9 gezegen olduğunu öğrenmişti ve bazıları hala buna inanmaya devam etmek istiyor. (Astrologları zaten saymıyorum :-) ) Peki Plüto neden artık gezegen değil? Çünkü yeniden yapılan gezegen tanımlamasına uymuyor. Uzay araştırmaları ilerledikçe ve bizim bilgimiz arttıkça Plüto'ya benzer pekçok cisim keşfedildi. Ya onları da gezegen sayacaktık, ya da Plüto'yu da gezegen sınıfından çıkaracaktı. Karar Plüto'nun Güneş Sistemindeki rolünün değişmesi yönünde alındı.
Hala Doğru Olduğuna İnandığımız 10 Yanlış Bilgi ve Bilimsel Gerçek Cevapları Hala Doğru Olduğuna İnandığımız 10 Yanlış Bilgi ve Bilimsel Gerçek Cevapları Reviewed by Fırat Tarman on Eylül 21, 2014 Rating: 5

Hiç yorum yok:

Blogger tarafından desteklenmektedir.