Eski Cep Telefonunuzdaki Tüm Verileri Silebilir misiniz?
Teknoloji merakımız yüzünden pekçoğumuz sık sık cep telefonu
değiştiriyoruz. Eski telefonumuzu ya atıyoruz ya da birine satıyoruz. Peki,
içindeki bütün verileri temizlediniz mi? Cevabınız “evet” ise bence bir kez
daha düşünün.
Polis teşkilatlarının veri kurtarmakta kullandığı
yazılımların bir kısmı, günümüzde genel kullanıma açıldı. Bu programlar,
telefonun içindeki verileri silseniz ya da telefonu fabrika ayarlarına
döndürseniz bile verileri kurtarabiliyor. Çöpe, hatta elektronik çöpüne
attığınız ya da başkasına sattığınız telefonlar bilgisayar korsanlarının yeni
hedefi durumunda. Telefonlardan nelerin kurtarılabileceğine şöyle bir bakalım;
Fotoğraf ve Videolar
Çektiğiniz bir resmi hemen silseniz dahi, bu resim
kurtarılabiliyor. Pekçok kişi, telefondaki resimleri silince ya da fabrika
ayarlarına dönünce tüm bilgilerin silindiğini zannediyor. Oysa bir silme işlemi
ya da fabrika ayarlarına dönüş işlemi veriyi değil, veriye ulaşmak için gerekli
tabloları yok ediyor. Orada veri olduğunu bilen bir kişinin, o resim ve
videoları tekrar okunur hale getirmesi oldukça kolay. Standart silme ve fabrika
ayarlarına dönme işlemleri ile kişisel bilgilerin silinmesi mümkün değil.
Çeşitli Şifreler
Genellikle bankacılık uygulamalarında kullandığımız şifreler
de hafızada kalabilen veriler. Her ne kadar bankalar bu konuda pekçok önlem
alsalar da (tek defalık şifreler gibi), hesap numaranız, parolanız ve diğer
önemli bilgilerin başkasının eline geçmesi hoş olmayacaktır. Bankacılık
uygulamaları da, şifre ya da diğer bilgilerinizi korumasız olarak hafızaya
yazıyor olabilir. Uygun bir şekilde silinmeyen bu veriler de başkasının eline
geçebilir.
SMS ve E-Mail
Mesajları
SMS ve e-mail dedim ama, aslında bu konu Whatsapp gibi anlık
mesajlaşma yazılımlarını, Skype ve benzeri programları, kısacası her türlü
yazılı iletişim yolunu kapsıyor. Bir bilgisayar korsanı ne kadar sabırlı ise,
bu ve buna benzer verileri kurtarma ihtimali o kadar yükseliyor. Telefonun
belleği ile yeteri kadar uğraşması, yani kafayı takmış olması yeterli.
Web tarayıcı geçmişi
Internette gezinmek için pekçok kişi telefonlarını gün
içinde çok fazla kullanıyor. Arkamızda bıraktığımız izler de yine bellekte bir
yerde kurtarılmayı bekliyor.
Konum Bilgileri
Telefonlarımız ne zaman nerede olduğumuzu bir güzel izliyor
ve depoluyor. Bu da yetmezmiş gibi, bizler de Foursquare, Facebook ve diğer
platformlarda konumumuzu paylaşmaya bayılıyoruz. Bilgisayar korsanı bu sayede
ev adresinizi ve en sık gittiğiniz yerleri kolaylıkla bulabiliyor.
Ne yapılabilir?
“Askeri” diye tanımlanan silme işlemleri uygulanabilir. Bu
işlemler, dosyaların sadece başlıklarını değil, içeriklerini de siliyor. Bunun
çeşitli yöntemleri var. Dosyaların üzerine defalarca karışık veri yazmak, 00
yazmak, FF yazmak (tüm bit değerleri 1) gibi. Ancak bu işlemin çok fazla
tekrarlanması gerekiyor. Birkaç üzerine yazmadan sonra bile hala veri
kurtarılması ihtimali var. Yurtdışında düşük ücretler karşılığında bu işi yapan
şirketler var, bizdeki durumu bilmiyorum. Kendiniz yapacaksanız, ne yaptığınızı
çok iyi bilecek kadar cihaza ve yazılımlara hakim olmanız gerekli, aksi
taktirde hala arkanızda veri bırakabilirsiniz. Alternatif olarak, telefonun
hafızasını anlamsız resim ve videolarla doldurmak (işlemi birkaç kez yaparak)
bir miktar yarar sağlayabilir ama garantili değil.
Üstüste defalarca fabrika ayarına dönecek şekilde sıfırlama
yapmanın bazen işe yaradığı söylense de ben buna pek ihtimal vermiyorum.
Benim de tercih ettiğim bir yöntem ise telefonunuzun
hafızasını ve içindeki bellek kartını şifrelemek (encyrpt). Doğru şifrelenmiş
bir bellekten veri çalmak çok düşük olasılık. Bunun için bazı telefonların
kendi şifreleme seçenekleri var. Ayrıca Android, iOS ve diğer platformlarda pek
çok ücretsiz uygulama mevcut.
Büyük üreticilerden gelen mesajlar, cihazları tamamen
şifrelemek ve yabancıların bilgiler erişimini imkansız hale getirmek üzerinde yoğun
bir şekilde çalıştıkları şeklinde. O zaman yukarıda bahsettiğim yazılımlar da
bir işe yaramayacak. Ancak o cihazlara kavuşana kadar, telefonlarınızı rastgele
şekilde çöpe atmayın ya da satmayın. Bana göre en iyi yol, şimdilik telefonu
1000 tonluk bir prese sokmak ve atomlarına ayırmak!
Eski Cep Telefonunuzdaki Tüm Verileri Silebilir misiniz?
Reviewed by Fırat Tarman
on
Şubat 19, 2014
Rating:
Hiç yorum yok: