LI-ION PİLLERİ KURTARMAK

Bildiğimiz gibi Li-Ion piller mobil ürünlerde çok sık tercih ediliyor. Bu pillerin avantajı sağladığı güce göre hafif olması, bellek etkisinin olmaması ve kullanılmadığı zaman yavaş boşalması olarak belirtilebilir. Özellikle hafiflik, mobil cihazlarda kullanılmaları için bu pillerin en önemli avantajı. Pillerin dezavantajı olarak da daha pahalı olmaları, iç dirençlerinin yüksekliği, ısı ve fazla şarj ile ömürlerinin kısalması ve güvenlik riskleri (patlama riski) gösterilebilir.

Yakın bir zaman önce cep telefonum için bir pil aldım. Pili telefonuma taktığımda şarj etmediğini fark ettim. Yeni cihazlarda belirtildiği gibi uzun süre şarj ettiğim halde pilde herhangi bir dolma belirtisi görülmedi. Tabii hemen araştırma ihtiyacı hissettim ve ölçü aleti de dolaptan çıkarıldı. Aradaki süreci fazla anlatmadan sonucu özetleyeyim. Pilin üretim tarihi, aldığım tarihten tam iki sene öncesi idi. Bu kadar uzun süre stoklanan pilin şarjı da nerede ise sıfırlanmıştı. 3.6V olması gereken pil 1.1V gösteriyordu. Telefonun şarj cihazı şarj etmeye başlıyor, ancak pilin voltajı istenilen eşik değere ulaşmadığı için hemen şarjı kesiyordu.

Burada Li-Ion pillerle ilgili güvenlik önlemlerinden bahsetmekte fayda var. Tamamen boşalmış bir pilin şarj edilmesi önerilmiyor. Ayrıca fazla şarj, voltajın yükselmesi, ısının yükselmesi gibi etkenler de pilin patlama riski oluşturmasına sebep olabiliyor. Bu nedenle Li-Ion pillerin içine bir koruma devresi yerleştiriliyor. Bu koruma devresi, pilin voltajının aşırı düşmesi, aşırı yükselmesi, aşırı şarj akımı, kısa devre ve pilin tamamen boşaltılmaya çalışması gibi durumlarda devreye girerek pilin dış dünya ile bağlantısını kesiyor.

Benim durumumda da olan buydu. Pilin voltajı minimum değer olan 2.2V’tan çok aşağıya, 1.1V’a düştüğü için koruma devresi normal bir şarja izin vermiyordu. Pili çöpe atmadan önce son bir deneme yapmaya karar verdim. Pili yaklaşık 1 saniye kadar 6V’luk bir güç kaynağına bağladım. Bir anda pil yüksek bir akım çekerek 2.7V’a ulaştı ve hemen normal şarja takarak şarj işlemini tamamladım. Oldukça yüksek bir meblağ ödediğim pili de kurtarmış oldum. Başına benzer bir durum gelen olursa aklında bulunsun. Ancak aşağıdaki uyarıyı okumadan da işe girişmeyin!

UYARI :

Yukarıda bahsettiğim yöntemi denemek istiyorsanız, risk tamamen size aittir. Hiçbir sorumluluk kabul etmiyorum. Çünkü;

           - Pil üreticisi firmalar, tamamen boşalmış bir pilin şarj edilmesini tavsiye etmemektedir. Patlama riski her zaman vardır.

           - Pile nominal gerilimi üzerinde bir gerilimi uzun süre uygulamak aşırı akıma, aşırı ısıya ve patlamaya neden olabilir.

           - İşlem sonucunda pil şarj olmaya başlasa dahi ömrü azalmış olabilir, ya da patlama riski devam edebilir. Bir süre izlemekte fayda olacaktır.

           - Dizüstü bilgisayar pili üzerinde bir deneme yapmadığım için dizüstü pillerinde aynı yöntemin çalışıp çalışmayacağını bilemiyorum. Ama onların patlaması daha da tehlikeli olur doğal olarak.

İlla denemek istiyorsanız; uygun güvenlik önlemlerini alarak denemenizi tavsiye ederim. Elektronik bilginiz ve tecrübeniz kısıtlı ise pek bulaşmayın.